Балалар мен жасөспірімдерді компьютерге оқытудың гигиеналық негіздері

Мазмұны Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығы Балалар мен жасөспірімдер организмінің өсу және даму заңдылықтары, олардың гигиеналық маңызы Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығына баға беру Балалар денсаулығын қалыптастырушы факторлар Дене бітімі дамуын зерттеу және бағалау тәсілдері Балалар мен жасөспірімдердің іс-әрекет гигиенасы Жалпы білім беру мектеперіндегі оқу-тәрбие процессінің гигиенасы Балалар мен жасөспірімдерді компьютерге оқытудың гигиеналық негіздері ↓ Балалар мен жасөспірімдерді еңбекке және политехникаға оқытып, тәрбиелеудің гигиеналық негіздері Еңбекке тәрбиелеу тәртібіне қойылатын гигиеналық талаптар Еңбек жағдайына қойылатын гигиеналық талаптар Еңбекке тәрбиелеу жағдайына қойылатын санитарлық бақылау Мектеп оқушыларын мамандыққа бағыттаудың медициналық-физиологиялық аспектілері Мектеп оқушыларына мамандыққа бағыт берудегі санитарлық дәрігердің міндеті Денешынықтыру тәрбиесінің физиологиялық-гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерді шынықтыру Балалар мен жасөспірімдердің тамақтануының гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерге арналған мекемелердің жоспарлануы мен құрылысын салудың негізгі ережелері Мектепке дейінгі мекемелердің жоспарлануы мен құрылысын салу Жалпы білім беру мектептерінің жоспарлануы Балалар мекемелерінің ауа-жылуымен қамтамасыз етілу тәртібінің гигиенасы Бөлмелердің жарықтандырылуы Балалар мекемелерін сумен қамтамасыз ету Мектеп жиһаздарына қойылатын гигиеналық талаптар Балалар мен жасөспірімдердің жиhаздары Оқу кабинеттерінің жабдықталуы Балалардың кітаптарына қойылатын гигиеналық талаптар Мектептің жазуға арналған құралдарына қойылатын талаптар Ойыншықтарға қойылатын гигиеналық талаптар Балалардың киімдеріне қойылатын гигиеналық талаптар Балалардың аяқ киімі Балалар мен жасөспірімдердің жазғы салауаттандыру мекемелерінің гигиенасы Денсаулық және салауатты өмір салтын қалыптастырудың гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерге гигиеналық тәрбие беру Зиянды әдеттердің алдын алу Балалар мекемелерінің қызметкерлерін және ата-аналарды гигиеналық оқыту Гигиеналық тәрбие жұмыстарын жүргізудегі іс-әрекет Балаларға емдеу-профилактикалық көмек көрсетудің негізгі принциптері

Балалар мен жасөспірімдерді компьютерге оқытудың гигиеналық негіздері

Біздің елімізде оқу орындарын жаппай компьютерлендіру, компьютерлік білімге оқыту 80 жылдардың соңына қарай жаппай енгізіле бастады. Қазіргі ақпараттық технология жүйесі оқушыларға дәстүрден тыс жаңа ақпарат көздеріне шығуға, шығармашылық деңгейін кеңейтуге, әртүрлі мамандық дағдыларды меңгеріп, бекітуге жаңа мүмкіндіктер береді. Үрдістердің математикалық, концептикалық модельдену құралдарын қолдану арқылы оқудың жаңадан енгізілген түрлері мен тәсілдерін қабылдау мүмкін болды. Оқу үрдісіне гипермәтіндік технологияның енгізілуі оқушылар мен оқытушыларды мәтіндік құжаттармен жұмыс істеудің жаңа мүмкіндіктерімен қамтамасыз етті. Мультимедия технологиясы компьютерлерді толыққанды пікір алмастырушы ғана емес, сонымен қатар, оқушыларды сыныптан (үйден) шықпастан, көрнекті ғалымдар мен ағартушылардың дәрістеріне қатысуға мүмкіндік беріп, өткендегі және осы кездердегі тарихи жағдайлардың куәгері етіп, әлемнің ең маңызды мұражайлары мен мәдени орталықтарын көруге, Жер шарының географиялық жағдайы бойынша ең алыс, ең қызықты түкпірлерінде болуға мүмкіндік беретін құрал ретінде таныстырады.

Телекоммуникациялық технологиялар оқушылар мен оқытушыларға жаңа мүмкіндіктер ашып береді. Мамандардың бақылаулары, компьютерлік жүйелердегі жұмыс, оқушылардың әлеуметтік қауымға мүше болуға қажеттігін арттыратынын көрсетті.

Телекоммуникациялық қарым-қатынас арқылы балалардың білімі, тілдері дамиды, оқуға ынтасы артады және осындай жақсы жақтарының салдары ретінде жалпы сабақ үлгерімдері жақсарады.

Микропроцессорлық есептеу технологиялары негізіндегі қазіргі ақпарат технологиялары, және сонымен қатар, қазіргі құралдар мен ақпарат алмасу жүйесі жинау, өндіру, жинақтау, сақтау, өңдеу және ақпарат беру жағдайларын қамтамасыз етеді. Жаңа ақпараттық технологияларды былай тізіп көрсетуге болады:

• - электронды-есептеу машиналары (ЭЕМ);
• - персоналды электронды-есептеу машиналары (ПЭЕМ);
• - барлық класстағы ЭЕМ арналған терминалдық құралдардың кешені;
• - жеке есептеу тораптары;
• - ақпараттарды енгізу-шығару құралдары;
• - мәтіндік және сызбалық ақпараттарды енгізу және оларды манипуляциялау құралы;
• - үлкен көлемдегі ақпараттарды архивтік сақтау құралдары және басқадай перифериялық қазіргі ЭЕМ құралдары;
• - мәліметтерді сызба немесе дыбыс түрлерінде өзгертіп, оларды сандар түрінде және керісінше өңдеуге арналған құралдар;
• - аудиовизуальды ақпараттарды манипуляциалау үшін қолданылатын қондырғылар мен құралдар (мультимедия және «виртуальды шынайылықң технологиясы негізінде);
• - қазіргі байланыс құралдары;
• - жасанды интеллект жүйелері;
• - бағдарламалық кешендер (бағдарламалау тілдері, трансляторлар, операциялық жүйелері, қолданылып жүрген бағдарлама пакеттері);

Іс жүзінде осы құралдардың бәрінде негізі «жұмыс қондырғысы ретінде бейне дисплей терминалдары (БДТ) пайдаланылады.

Мектеп оқушылары ПЭЕМ жұмыс істеген кезде көбінесе физикалық факторлармен және информатика мен электрлі-есептеу кабинеттерінің ауа құрамының әртүрлі факторларымен кездеседі.

Компьютерлік сыныптардағы мектеп оқушыларының организміне әсер ететін негізгі физикалық факторлар: электростатикалық өріс; 50Гц-электромагниттік өріс; радиожиіліктегі электромагниттік өріс.

Электростатикалық өріс, өндірістік орындардағы осындай факторлардың әсері сияқты қолданушылардың жүйке жүйесінің және эндокриндік жүйелерінің қызметін өзгерістерге ұшыратпағанымен, бөлмедегі шаң-тозаңдарды «зарядтапң, олардың ауада ұзақ уақыт сақталуына жағдай жасайды. Осындай шаң-тозаңдар «коктейліменң тыныс алу - тері, көз, жоғары тыныс жолдарының аллергиялық ауруларының дами бастауына қосымша қауіп төндіреді.

Информатика кабинеттерінде орнатылған компьютерлер рентген сәулесінің көзі болып табылмайды. Бірақ, мұндағы өте төмен қарқындағы рентген сәулесінің өзі ауа құрамының иондануына әсер етеді және компьютерлік сыныптарда БДТ саны көбейген сайын иондар саны да жоғарылай түседі. Оң иондар санының өте көбеюі адамдар денсаулығына қолайсыз әсер етеді. Қалыпты жағдайда олардың саны 1см³ ауада 5000 аспауы керек.

Оқу мекемелерінің информатика және есептеу техникалары сыныптарының бөлмесінде арнаулы жағдайлар (ауа құрамының және микроклиматының, жарық жағдайының сапасының нашарлауы т.б.) қалыптасады.

Сабақтан соң көз демалысына арналған гимнастика жасалуы керек. Мектепке дейінгі мекемелерде ПЭЕМ немесе БДТ қолданылатын сабақтарды, ұйқыға, күндізгі серуендерге және басқадай салауаттандыру шараларын жүргізуге арналған уқыттарда жүргізуге тиым салынады.

Әдебиеттер

1. Неменко Б.А. Оспанова Г.К Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы(Оқулық).- Алматы 2002.344б.
2. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков., М., Медицина, 2004.,