Балалар мен жасөспірімдердің жиhаздары

Мазмұны Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығы Балалар мен жасөспірімдер организмінің өсу және даму заңдылықтары, олардың гигиеналық маңызы Балалар мен жасөспірімдердің денсаулығына баға беру Балалар денсаулығын қалыптастырушы факторлар Дене бітімі дамуын зерттеу және бағалау тәсілдері Балалар мен жасөспірімдердің іс-әрекет гигиенасы Жалпы білім беру мектеперіндегі оқу-тәрбие процессінің гигиенасы Балалар мен жасөспірімдерді компьютерге оқытудың гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерді еңбекке және политехникаға оқытып, тәрбиелеудің гигиеналық негіздері Еңбекке тәрбиелеу тәртібіне қойылатын гигиеналық талаптар Еңбек жағдайына қойылатын гигиеналық талаптар Еңбекке тәрбиелеу жағдайына қойылатын санитарлық бақылау Мектеп оқушыларын мамандыққа бағыттаудың медициналық-физиологиялық аспектілері Мектеп оқушыларына мамандыққа бағыт берудегі санитарлық дәрігердің міндеті Денешынықтыру тәрбиесінің физиологиялық-гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерді шынықтыру Балалар мен жасөспірімдердің тамақтануының гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерге арналған мекемелердің жоспарлануы мен құрылысын салудың негізгі ережелері Мектепке дейінгі мекемелердің жоспарлануы мен құрылысын салу Жалпы білім беру мектептерінің жоспарлануы Балалар мекемелерінің ауа-жылуымен қамтамасыз етілу тәртібінің гигиенасы Бөлмелердің жарықтандырылуы Балалар мекемелерін сумен қамтамасыз ету Мектеп жиһаздарына қойылатын гигиеналық талаптар Балалар мен жасөспірімдердің жиhаздары ↓ Оқу кабинеттерінің жабдықталуы Балалардың кітаптарына қойылатын гигиеналық талаптар Мектептің жазуға арналған құралдарына қойылатын талаптар Ойыншықтарға қойылатын гигиеналық талаптар Балалардың киімдеріне қойылатын гигиеналық талаптар Балалардың аяқ киімі Балалар мен жасөспірімдердің жазғы салауаттандыру мекемелерінің гигиенасы Денсаулық және салауатты өмір салтын қалыптастырудың гигиеналық негіздері Балалар мен жасөспірімдерге гигиеналық тәрбие беру Зиянды әдеттердің алдын алу Балалар мекемелерінің қызметкерлерін және ата-аналарды гигиеналық оқыту Гигиеналық тәрбие жұмыстарын жүргізудегі іс-әрекет Балаларға емдеу-профилактикалық көмек көрсетудің негізгі принциптері

Балалар мен жасөспірімдердің жиhаздары

Жиhаздардың өлшемі баланың бой ұзындығына сәйкес болуы үшін балалардың бой ұзындықтары белгілі топтарға бөлінген, яғни жиhаздар баланың белгілі бой ұзындықтарының топтарына сәйкес келуі керек. Сәби жасындағы балалар мен мектеп жасына дейінгі балалардың бой ұзындықтарының 6 тобы - 80 см-ден, 130 см. дейін, 10 см аралықпен бөлінген, соған сәйкес, жиhаздардың әріптермен белгіленген 6 тобы А,Б,В,Г,Д,Е дайындалады.

Бір жастан төрт жасқа дейінгі сәбилер тобының бөлмесі төрт орынды столдармен жабдықталады. Столдарды бөлмеде жарық көзі сол жақтан түсетіндей, екі қатар етіп орналастырады. Стол аралықтары 0,45см кем болмауы керек.

Балалардың кереуеттері 2 түрлі болады: үш жасқа дейінгі сәбилерге жан-жағы қоршалған биіктігі реттелетін кереуеттер және үш жастан жеті жасқа дейінгі балаларға арналған кереуеттер. Олардың функционалдық өлшемдері арнаулы СанНменЕ құжатында беріледі.

Жұқпалы аурулардың алдын алу үшін кереуеттердің аралығы 0,3м кем болмауы керек, сыртқы қабырғадан ара қашықтығы 0,7-1,0м болуы керек. Мектепке дейінгі топтарға төсеніші қатты жиналмалы кереуеттер мен қабырғаға жапсырыла жасалған бір, екі қабатты кереуеттерді қолдануға болады.

Қазіргі білім беру мекемелерінің жиһаздарын төмендегідей жіктеуге болады:

1. Оқу сыныптарына арналған жиһаздар: оқушының бір немесе екі орынды столдары; оқу кабинеттеріне (физика, химия, биология…) арналған столдар, компъютерлік столдар, оқу құралдарына арналған шкафтар, техникалық құралдарын сақтауға, тақта астына қоюға арналған тумбалар, әртүрлі модификациядағы сынып тақталары;
2. Кітапханаға арналған жиһаздар: кітапханаға арналған бір, екі жақты сөрелер; кітапханаға арналған жиһаздар жинағы;
3. Асханаға арналған;
4. Оқу шеберханаларына арналған;
5. Шешінетін орынға арналған;
6. Мәжіліс залдарына арналған жиһаздар.

Мектептердің негізіг жиһаздары (парталар, стол мен орындықтар) баланың бой ұзындықтарына сәйкес әр түрлі өлшемде жасалады. Әрбір оқушы өзіне қолайлы, бой ұзындығына, көру, есту жағдайына сәйкес жұмыс орнымен қамтамасыз етіледі және бала партаға аяқ киімімен бірге өлшенген бой ұзындығына сәйкес отырғызылады.

Мектеп оқушылары үшін бой ұзындығының (130 см бастап 15 см аралықпен бөлінген) 5 тобы бар және олар үшін жиhаздардың (әріптермен белгіленгін А,Б,В,Г,Д) 5 тобы жасалады. Жиhаздардың әрбір тобына сандар арқылы немесе әртүрлі бояулар арқалы белгілер салынады. Сандық белгілер бөлшекпен көрсетіледі (бөлінгіште жиhаз топтары, бөлгіште бой ұзындығы) және ол жиhаздың төменгі бетіне жазылады. Түрлі-түсті белгіні жиhаздың бүйір жағына, диаметрі 25 мм дөңгелек арқылы, жиhаз өлшеміне сәйкес түрмен бояп жасайды.

Әдебиеттер

1. Неменко Б.А. Оспанова Г.К Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы(Оқулық).- Алматы 2002.344б.
2. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков., М., Медицина, 2004.,